Boekhoudplaza.nl

Begrippen > Actuele kostprijs / vervangingswaarde

De actuele kostprijs is een nieuw begrip dat in 2015 in de wet werd opgenomen en geldt per 2016 als mogelijke waarderingsmethode voor bepaalde activa. Vergelijkbaar met de historische kostprijs, maar dan op basis van een actueel prijsniveau. Het begrip actuele kostprijs gaat hierbij uit van technisch gelijke vervanging. Uitgegaan wordt van het bestaande actief. 

De actuele kostprijs mag alleen gehanteerd worden bij commerciële grondslagen. Bij fiscale waarderingsgrondslagen (gehanteerd bij de Vennootschapsbelasting - VPB) is alleen de historische kostprijs van toepassing. 

Nadere toelichting:

RJ

De RJ meldt over de actuele kostprijs (Bron: RJ-Uiting 2017-2: ‘Actuele kostprijs’) onder meer het volgende:

In relatie tot de RJk-bundel (voor micro- en kleine rechtspersonen) m.b.t. Materiële vaste activa en vastgoedbeleggingen (B2).

  • (B2.114) Als een materieel actief wordt gewaardeerd volgens actuele waarde model, geldt voor deze waardering de laagste van:
    1. de actuele kostprijs; zoals hier behandeld.
    2. de realiseerbare waarde;
    De realiseerbare waarde is dan de hoogste van de opbrengstwaarde (verkoopwaarde -/- nog te maken kosten) en de bedrijfswaarde (contante waarde toekomstige kasstromen)..

    In artikel 7 van Besluit actuele waarde staat hierover het volgende:
    "Indien materiële vaste activa of immateriële vaste activa, niet zijnde beleggingen, worden gewaardeerd tegen de actuele waarde, komt daarvoor in aanmerking de actuele kostprijs. Waardering geschiedt tegen de bedrijfswaarde indien deze lager is dan de actuele kostprijs. Indien de opbrengstwaarde lager is dan de actuele kostprijs en hoger is dan de bedrijfswaarde, geschiedt de waardering tegen de opbrengstwaarde.". Oftewel de eerder genoemde realiseerbare waarde.
     
  • (B2.126) Als een materieel actief buiten gebruik is gesteld worden bij de waardering bijzondere waarderingsverliezen in aanmerking genomen. 
      

Activa aangeschaft

Voor activa die aangeschaft wordt is dit de actuele inkoopprijs en de bijbehorende kosten (denk aan transport- of installatiekosten), verminderd met afschrijvingen. 

De RJ meldt het volgende: "Voor grond en terreinen zal de actuele inkoopprijs over het algemeen gebaseerd kunnen worden op de marktwaarde voor de betreffende grond en terreinen, aangezien deze activa veelal een onbeperkte gebruiksduur hebben".
  

Activa zelf vervaardigd

Voor activa die die zelf vervaardigd wordt is dit een optelling van:
- Actuele aanschafkosten van grond- en hulpstoffen;
- Overige kosten voor het vervaardigen; denk aan personeelskosten en machinegebruik.
- Een redelijk deel van de indirecte kosten; veelal via een opslag.
In mindering wordt gebracht de afschrijving op betreffende activa. 
  

Impact reeds gedane afschrijving

De cumulatieve afschrijving op de datum van de herwaardering dient evenredig aangepast te worden aan de wijziging van de actuele inkoopprijs of vervaardigingsprijs van het actief. Als voorbeeld noemt de RJ in de eerder genoemde uiting "Als op balansdatum de actuele inkoopprijs of actuele vervaardigingsprijs met 5% is gestegen (gedaald) sinds de vorige herwaardering, stijgt (daalt) de cumulatieve afschrijving op het moment van de waardering eveneens met 5%."
  

Herwaardering

Bij waardering van vaste activa tegen actuele kostprijs kan sprake zijn van herwaardering. De frequentie daarvan hangt af van de wijzigingen in de actuele kostprijs. Indien de actuele kostprijs van een actief aanzienlijk verschilt van de boekwaarde, is herwaardering vereist. Als de actuele kostprijs van een actief niet aanzienlijk schommelt kan een herwaardering om de drie of vijf jaar mogelijk volstaan.

We hebben het hier niet over een bijzondere waardevermindering die ook kan plaatsvinden als waardering plaatsvindt tegen de historische kostprijs. 

De ongerealiseerde waardeveranderingen bij het hanteren van de actuele kostprijs worden opgenomen in een niet-uitkeerbare herwaarderingsreserve. Bij realisatie (door afschrijving of verkoop) kan de waardestijging worden overgeboekt naar de overige reserves of naar winst- en verliesrekening. In de winst- en verliesrekening worden ook de reguliere afschrijvingen op basis van de actuele kostprijs en de eventuele waardeverminderingen opgenomen.

Zie ook
Wiki RGS en Vaste activa en afschrijvingen in de boekhouding.
- Wiki RGS en Vastgoed voor eigen gebruik en vastgoedbeleggingen.
  

Bronnen