Artikelen in relatie tot (financiële) wet- en regelgeving hebben vaak één ding gemeen: ze missen de vertaling naar de boekhouding met duiding van de journaalposten.

In veel gevallen is het vertalen van wet- en regelgeving naar concrete journaalposten in de boekhouding een vak apart en vereist naast kennis van (externe) verslaggeving ook gedegen boekhoudkundige kennis. Want als voorbeeld is het boeken van latente belastingen of onderhanden projecten in de boekhouding wat anders dan alleen een of enkele posten met het eindresultaat opnemen in bijvoorbeeld een jaarrekening.

We kennen het Burgerlijk Wetboek Boek 2 voor rechtspersonen, met in het bijzonder titel 9 voor de jaarrekening. Daarnaast is er de Wet op de Vennootschapsbelasting en de Wet inkomstenbelasting. Voor accountants zijn er de richtlijnen voor de jaarverslaggeving (ruim 1.500 pagina's!). Stuk voor stuk uitgebreide boekwerken met veel informatie over complexe en minder complexe financiële posten met betrekking tot de jaarrekening en de winstaangifte IB/VPB.  
Zie ook onze Wiki RGS in relatie tot wet- en regelgeving voor ondernemingen.

Deels gebaseerd op bovenstaande uitgaven verschijnen er regelmatig artikelen in de media met een nadere toelichting van één of meer financiële posten. Stuk voor stuk interessante artikelen die, zoals we al aangaven, vaak één ding gemeen hebben: ze missen de vertaling naar de boekhouding met duiding van de journaalposten.

Een 3-tal voorbeelden van dergelijke artikelen over een wat langere termijn verspreid verschenen zijn:

1. Artikel "Passieve en actieve latenties: Correcte verwerking vraagt om scherpzinnige accountant", verschenen in Accountant, d.d. 12 september 2019, door John Weerdenburg van Auxilium adviesgroep. 
   Zo worden als voorbeelden genoemd herwaardering van onroerend goed naar actuele waarde en fiscaal willekeurige afschrijving van een materieel actief. Van dit laatste wordt een beknopt cijfer voorbeeld gegeven. Ook Beschikbare voorwaartse verliescompensatie en enkele andere voorbeelden passeren de revue. Prima onderwerpen, maar in alle gevallen zonder een concrete uitwerking wat de boekingen (journaalposten) zijn om deze latenties op te nemen in de boekhouding zelf.
        
2. Artikel "Willekeurige afschrijving op bedrijfsmiddelen ter bevordering van de economische ontwikkeling", verschenen in het Accountantsmagazine van Novak, 1 2023, door Remco Ruinemans, Novak DIRECT. 
   Er wordt een toelichting gegeven over de regeling dat in het kalenderjaar 2023 eenmalig maximaal 50% van de aanschaffings- of voortbrengingskosten van nieuwe aangewezen bedrijfsmiddelen willekeurig mag worden afgeschreven. Met een toelichting op de regeling, uitzonderingen en vermelding van rekenexcercities die denkbaar zijn met betrekking tot deze regeling. Maar ook nu zonder een concrete uitwerking van de boekingen. Ook hier speelt volgens mij een belastinglatentie bij een boekhouding die gevoerd wordt op commerciële grondslagen.
      
3. Brochure “Actuele kostprijs in de praktijk”, online uitgebracht in 2017 door de NBA.
   "De brochure gaat in op de toepassing van actuele kostprijs in de praktijk en behandelt tegelijk een aantal begrippen uit RJ-Uiting 2017-2. Na een algemene omschrijving van het begrip actuele kostprijs bespreekt de brochure een aantal praktijkvragen en praktijkvoorbeelden. De brochure geeft geen dwingende voorschriften voor het bepalen van de actuele kostprijs, maar biedt vooral praktische handvatten voor de praktijk. Het is niet uitgesloten dat er ook andere methoden bestaan die een gepaste invulling zijn van het begrip actuele kostprijs. De brochure biedt dan ook geen garantie dat hij in alle gevallen toepasbaar is". Zo meldt de NBA.
   Een zondermeer uitgebreide brochure met meerdere praktijkvragen en praktijkvoorbeelden. Maar ook nu weer zonder enige vorm van concrete uitwerking van boekingen c.q. journaalposten. 
   
   Dit laatste is des te opmerkelijker omdat, onder voorzitterschap van die zelfde NBA, het standaard RGS sinds versie 3.3 (2020) is uitgebreid met een 20-tal RGS codes over "Actuele kostprijs". Zonder enige vorm van toelichting overigens. Die zelfde versie RGS 3.3 is uitgebreid met totaal 155 RGS-codes. Overigens ook weer zonder enige vorm van toelichting. Waarbij je je ook af kunt vragen in hoeverre al die nieuwe RGS-codes betrekking hebben op de primaire doelgroep van RGS, te weten het MKB.

Of het nu gaat om een jaarrekening of een winstaangifte IB/VPB, alles begint bij een goede registratie in de boekhouding, oftewel aan de bron. Zoals de Engelsen zeggen: 'from record to report'. 

RGS MKB is als standaard rekeningschema een prima hulpmiddel om financiële posten op een uniforme wijze te registreren in de boekhouding. Waarom maken we daar dan ook niet standaard gebruik van bij het vertalen van wet- en regelgeving naar de boekhouding?

Ik heb de organisaties achter genoemde artikelen (Auxilium adviesgroep, Novak en de NBA) gevraagd de handschoen op te pakken door betreffende artikelen uit te breiden met voorbeeldboekingen op basis van RGS. Betreffende artikelen kunnen dan, zelfs graag, als zinvolle bijdrage voor RGS MKB gebruikt worden met een plaatsing of verwijzing op deze website, dé vindplaats voor RGS MKB.

Reacties:

1. John Weerdenburg van Auxilium adviesgroep reageerde (6-6-2023) als volgt op het laatste verzoek:
   "Ik vind dat een lastige vraag omdat het niet gebruikelijk is om dat in artikelen te plaatsen. Daarbij kan het worden uitgelegd als een soort minachtig voor de lezer. Het lijkt er dan namelijk op dat deze blijkbaar de expertise niet heeft om belangrijke transacties te vertalen naar journaalposten. Los hiervan wil ik naar jou toe best meewerken om hier in de toekomst over na te denken. Ik vind het dan wel lastig om bijvoorbeeld bij latenties bedragen te noemen. Deze zijn vaak afkomstig af schattingen, waar iedereen dan weer een eigen mening bij heeft".

   Wat betreft Belastinglatentie heb ik zelf de handschoen opgepakt en onder andere Belastinglatentie door willekeurige afschrijving uitgewerkt. Dat zelfde geldt voor Belastinglatentie door fiscale herinvesteringsreserve. Het noemen van bedragen heb ik daarbij niet zozeer als probleem ervaren.
   
   Als lezers het uitwerken van journaalposten bij toelichting van RGS codes zien als een soort minachting hoor ik dat graag.

2. Novak heeft niet gereageerd op het verzoek om relevante artikelen mede te vertalen naar journaalposten op basis van RGS.
     
3. De NBA heeft niet gereageerd op het verzoek om relevante artikelen mede te vertalen naar journaalposten op basis van RGS.
   
   Wel neemt de NBA in een reactie opnieuw afstand van enige verantwoordelijkheid als het gaat om de juistheid en volledigheid van RGS in het algemeen. Dit laatste ondanks het genoemde voorzitterschap van zowel de expertgroep RGS als de beheergroep RGS vanuit de NBA, de linkin pin vanuit RGS naar het SBR programma vanuit de NBA (waar RGS formeel onder valt) en de betrokkenheid van de NBA bij de RGS communicatie werkgroep. In elk geval in 2020 toen RGS versie 3.3 is verschenen. Op alle fronten is de NBA dus direct betrokken bij RGS.
   
   Reactie NBA (12-6-2023):
   "Dat onder voorzitterschap van de NBA RGS is uitgebreid, insinueert dat besluitvorming over RGS bij de NBA ligt. Dat is geenszins het geval. De NBA levert alleen voor de ondersteuning van de overleggen een voorzitter. Besluitvorming over de inhoud en de architectuur van RGS ligt volledig bij deelnemers van de RGS Expertgroep en de RGS Beheergroep". 
   
   Lees ook de Open brief (29-6-2-22) aan de voorzitter en het bestuur van de NBA inzake de oplevering van een betrouwbaar RGS. Met tevens een zelfde soort van reactie door de NBA (5-8-2022).