Transitorische posten zijn boekingen die betrekking hebben op een andere (boekings)periode. Het principe hierachter is het werken met zuivere rekeningen, waarbij op elk gewenst moment inzicht is in de winst- en verliesrekening en dus het financiële resultaat van een onderneming. We hebben het dan over de boekhoudterm "permanence", hetgeen wil zeggen dat kosten en opbrengsten geboekt worden in de periodes waarop ze betrekking hebben. Bijvoorbeeld in januari vooruitbetaalde huur boeken die betrekking heeft op de maanden januari, februari en maart. Of een verkoopfactuur boeken in december, waarbij de opbrengst betrekking heeft op werkzaamheden die pas in januari (van dus het volgend kalenderjaar) plaatsvinden. Die opbrengst moet dan ook pas in januari tot uitdrukking komen in de winst- en verliesrekening. Bij transitorische posten wordt ook wel gesproken van overlopende posten, onderverdeeld in overlopende activa en overlopende passiva.

Dit geeft het volgende schema van transitorische posten:

Bovenstaande kan ook betrekking hebben op alleen balansrekeningen, zoals vooruitbetaalde voorraad. 
Deze laten we hier buiten beschouwing omdat dit geen invloed heeft op de winst- en verliesrekening. 

Voor transitorische boekingen in relatie tot boekhoudsoftware, en uitleg daarover, verwijzen we naar de Wiki Boekhoudpakketten Periodieke boekingen en transitorische posten. Hoe dergelijke boekingen precies plaatsvinden en welke RGS-codes daarvoor beschikbaar zijn, komt hierna aan de orde.
 

Vooruitbetaalde kosten

Binnen RGS is op nivo 4 een trits RGS-codes met "Vooruitbetaalde ... kosten". 
Een aantal van deze codes is opgenomen binnen RGS MKB.

Wij kiezen de volgende RGS-code om een voorbeeld boeking weer te geven:
- BVorOvaVan (14155) "Vooruitbetaalde andere kosten". 

Voorbeeld boeking:
Vooruitbetaalde kosten abonnement softwarepakket 1.200 euro voor een heel jaar. Factuur ontvangen in mei en looptijd van juni t/m mei volgend jaar. Bij het vastleggen van de inkoopfactuur (waar we gemakshalve even geen rekening hebben gehouden met BTW) wordt dan geboekt:

Vervolgens wordt elk periode (zo mogelijk automatisch) 100 euro als kosten geboekt::
Totdat het totaalbedrag van 1.200 euro is bereikt. Het resultaat is dat elke maand 100 euro wordt geboekt als kosten en dat de (tussen)rekening vooruitbetaalde kosten na 12 maanden weer glad loopt.

Zoals eerder genoemd is er ook een hele trits RGS-codes met "Vooruitbetaalde ... kosten" beschikbaar, zoals ... andere-, auto-, kantoor, etc.
 

Nog te betalen kosten

Binnen RGS is op nivo 4 een trits RGS-codes met "Nog te betalen ... kosten".

Wij kiezen de volgende RGS-code om een voorbeeld boeking weer te geven:
- BSchOpaNtb (17201) "Nog te betalen andere kosten".

Voorbeeld boeking:
Websitekosten van 200 euro per maand, die achteraf eens per kwartaal worden voldaan.

Vooraf wordt elke maand (zo mogelijk automatisch) 200 euro als hosting kosten geboekt::

Bij het achteraf vastleggen van de inkoopfactuur (waar we gemakshalve even geen rekening hebben gehouden met BTW) wordt dan geboekt:

Vooruit ontvangen opbrengsten

Hiervoor is de volgende RGS-code beschikbaar:
- BSchOpaVgo (17250) "Vooruitgefactureerde omzet".

Voorbeeld boeking:
Vooruitgefactureeerde ICT ondersteuning, 1.200 euro voor een heel jaar. Factuur verzonden in mei en looptijd van juni t/m mei volgend jaar. Bij het vastleggen van de verkoopfactuur (waar we gemakshalve even geen rekening hebben gehouden met BTW) wordt dan geboekt:

Vervolgens wordt elk periode (zo mogelijk automatisch) 100 euro als opbrengst geboekt::
Totdat het totaalbedrag van 1.200 euro is bereikt. Het resultaat is dat elke maand 100 euro wordt geboekt als opbrengst en dat de (tussen)rekening vooruitbetaalde kosten na 12 maanden weer glad loopt.

Nog te ontvangen opbrengsten

Hiervoor is de volgende RGS-code beschikbaar:
- BVorOvaNtf (14305) "Nog te factureren of nog te verzenden facturen".

Voorbeeld boeking:
Achteraf te factureren ICT ondersteuning, 450 euro per kwartaal. 

Vooraf wordt dan per maand geboekt: 

Bij het vastleggen van de verkoopfactuur (waar we gemakshalve even geen rekening hebben gehouden met BTW) wordt dan geboekt:

Overlopende post boekjaar

Hiervoor zijn voorbeelden aan de orde gekomen die betrekking hebben op meerdere periodes waarover kosten of opbrengsten verdeeld en geboekt worden. Onderstaande voorbeeld heeft betrekking op een overlopende post die in een volgende periode teruggeboekt (gestorneerd) wordt. We hebben het dan over een voorafgaande journaalpost:

Er wordt in december een factuur gezonden van 12.100 euro aan een cliënt die betrekking heeft op consultancy werkzaamheden (en dus opbrengst) die nog gerealiseerd moet worden in het nieuwe jaar. Dit betreft een factuur inclusief 21% BTW. Vanuit de elektronische factureerrmodule volgt in december automatisch de volgende boeking:

Er verschijnt keurig een openstaande post in de boekhouding, de af te dragen BTW wordt geboekt en dat er 10.000 euro aan omzet wordt geboekt. Dat alles in de (boekings)periode december. Dit zou betekenen dat de omzet wordt geboekt in december en niet, zoals gewenst, in het nieuwe boekjaar. Om dit laatste te bewerkstelligen moet nu in december alsnog de volgende overlopende post geboekt worden:

Er staat nu een bedrag van 10.000 euro op de balansrekening "Vooruitgefactureerde omzet". De opbrengst van 10.000 euro is niet meegenomen in de maand december en telt dus niet mee voor het bepalen van resultaat (en de uiteindelijke winst of verlies) van het boekjaar waarin december valt. De opbrengst in het nieuwe jaar moet dan nog wel geboekt worden en dat gaat als volgt via de volgende boeking:

Het resultaat is nu dat de opbrengst is geboekt in het nieuwe (boek)jaar en daar keurig meegenomen wordt door het bepalen van het winst- of verliessaldo. De twee laatste boekingen worden dan als overlopende post aangeduid.